Almanya Haberleri

İstanbul Oyuncak Müzesi, her yaştan ziyaretçilerinin çocukluk hatıralarına dokunmak istiyor

By 20 Mayıs 2021No Comments

İSTANBUL (AA) – FATİH TÜRKYILMAZ – Şair Sunay Akın tarafından, 16 sene evvel Kadıköy'de kurulan İstanbul Oyuncak Müzesi'nde 1700'lü yıllardan itibaren bugüne kadar gelen oyuncaklar sergileniyor.

Koleksiyonda Akın'ın 20 yıl boyunca 40'tan fazla ülkede satın aldığı oyuncaklar yer alırken müzenin dekoru sahne tasarımı sanatkarı Ayhan Doğan tarafından yapıldı.

Tıpkı konseptte yeni oyuncak müzelerinin açılmasına da öncülük eden İstanbul Oyuncak Müzesi müdürü, Sunay Akın'ın eşi Belgin Akın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 23 Nisan 2005'te kapılarını ziyaretçilere açtıklarını söyledi.

Akın, 23 Nisan'ın Atatürk tarafından dünyadaki çocuklara armağan edilen tek bayram olduğunu belirterek, “Bu manalı günde kapılarımızı ziyaretçilerimize açmak istedik. Bana nazaran oyuncaklar Sunay'ın tarihi anlatmasının bir diğer yolu. Zira tarihi çok seviyor, tarihi aydınlatmayı, yorumlamayı ve sevdirmeyi çok seviyor. Bu nedenle müzede oyuncakların lisanıyla tarihi anlattı. Müzenin bence kıssası bu.” dedi.

Sunay Akın'ın 2000'li yılların başında ziyaret ettiği Nürnberg'deki Oyuncak Müzesi'nden çok etkilendiğine dikkati çeken Belgin Akın, müze kurma fikrinin o ziyaretten sonra olgunlaştığını, kendisinin de birinci başlarda bir oyuncak müzesi kurabileceklerine inanamadığını lisana getirdi.

Akın, 2005'te özel müzelerin sayılarının az olduğunu, onların da büyük şirket ve vakıflar tarafından kurulduğunu anlatarak, şöyle devam etti:

“Bir şairin müze kurma fikri bana bile hayal geldi. Lakin doğal ki inandım. Müzenin binası Sunay'ın ailesine ilişkin. O nedenle bu bizim için büyük bir avantajdı. Ailesini de ikna ettikten sonra ki, müze kurma fikrinden sonra bir de etrafınızdakileri ikna etme süreci başlıyor. Müzeyi burada 2005 yılında hayata geçirdik. Müzeyi kurduğunuzda daima şunu düşündük: Bizim çocukluğumuzda müzeler nitekim çok sıkıcı yerlerdi. Müzeye gitmek okul seyahatlerinin içine sıkıştırılmış anlardan ibaretti. 40-50 kişilik sınıflar halinde bir odaya girer ve neye baktığımızı anlamadan başka kapısından çıkardık. Hakikaten çok sıkılırdık. Daha sonra yurt dışındaki öbür müze örneklerini gördüğümüzde müzeciliğin gerçekte bu türlü olmadığını, kesinlikle ziyaretçiyle bağlantı halinde olması gerektiğini ve yaşayan yerler olması gerektiğini düşündük ve müzeyi kurgularken de daima buna itina gösterdik. Bu nedenle Sunay, sahne tasarım sanatkarı Ayhan Doğan'la çalıştı.”

– “İnsanlar bir elinde çocukları, öbür elinde çocuklukları müzeden ayrılıyorlar”

Müzedeki her bir odanın başka bir öyküyü anlattığına değinen Belgin Akın, oyuncakların birçoklarının bir hikayesi olduğunu, böylelikle çağdaş müzeciliğe yaklaşmayı hedeflediklerini belirtti.

Akın, oyuncakların insan hayatında değerli bir yeri olduğuna dikkati çekerek, “Bizim kültürümüzde ne yazık ki oyuncak çocuğun eline oyalansın diye verilen ve bir mühlet sonra da bir sürü anıyı içinde taşımasına karşın atılan, kıymeti bilinmeyen bir şeydi maalesef. Sunay bu müzeyi kurduktan sonra toplumumuzda bunun algısı değişti ve beşerler bence elindeki eski nesnelere daha farklı gözle bakmaya başladılar.” sözlerini kullandı.

İnsanların evvel hayal kurduğunu, bundan sonra toplumdaki gelişmeleri hayata geçirdiklerini aktaran Akın, şunları kaydetti:

“Mesela savaş odasına çıktığınızda İkinci Dünya Savaşı ile ilgili nesnelere, oyuncaklara baktığınızda Hitler'in oyuncaklarına rastlarsınız ve Hitler'in oyuncağı İkinci Dünya Savaşı'ndan çok evvel üretilmiş. Çocuklar evvel Hitler'in oyuncağıyla oynamış, ondan sonra da onun askeri olmuşlar. Ya da uzay odasına girdiğinizde uzaya giden araçları görürsünüz. Bunların hepsi beşerler uzaya gitmeden aslında tasarlanmış. Bunları hayal etmiş beşerler, ondan sonra bununla ilgili gelişmeleri de hayata geçirmişler. O yüzden hayal kurmak çocukların dünyası ve hayal kurma yeteneğini kaybetmemek için çok kıymetli. Burada biraz da bunu yapmaya çalışıyoruz. Yani insanların çocukluklarına dokunmak istiyoruz. İçindeki çocuğu harekete geçirmek istiyoruz. Sanırım başarıyoruz da. Zira beşerler sahiden gülümseyerek bir elinde çocukları, öbür elinde çocuklukları müzeden ayrılıyorlar.”

Akın, müzede 4 binden fazla oyuncağın yer aldığını, bu envanterin daima yenilendiğini, Almanya, Japonya ve ABD başta olmak üzere çok sayıda ülkeden 1700'lü yıllardan bugüne kadar her periyodun oyuncağını ziyaretçilerin beğenisine sunduklarını lisana getirdi.

Her oyuncağın müzede yer alacak kritere sahip olmadığına dikkati çeken Akın, “Belirli bir yılı doldurması gerekiyor. Aşikâr oyuncak firmaları tarafından tasarlanıp yapılması gerekiyor. Öyküsü olması gerekiyor. Bunun üzere kriterlerimiz var. Çok da güçlü bir oyuncak koleksiyonuna sahibiz. Oyuncak müzesi kurduktan sonra çocuklarımızla birlikte Nurnberg Oyuncak Müzesi'ne gittiğimizde çok üzülmüştüm. Zira o kadar güçlü bir oyuncak koleksiyonu var ki onların. Fakat şu anda nitekim oradaki oyuncak müzesiyle yarışabilecek durumdayız.” dedi.

– “Müzeler insanlara, topluma yararlı olmak için, toplumu aydınlatmak ve eğitmek için kurulmuş kurumlardır”

Yerin yaşayan bir müze olmasına çok kıymet verdiklerini belirten Akın, atölye ve eğitim faaliyetleriyle tarihi anlatmak, gelecek jenerasyonlara aktarmak ve toplumsal mirasa sahip çıkmak üzere misyonları yerine getirmeye çalıştıklarını söz etti.

Akın, pandemi periyodunda öbür müzeler üzere büyük badireler yaşadıklarını kaydederek, “Bu çok güç bir devir bütün müzeler için. Maalesef gerimizde bir güç hissetmiyoruz. Alınan kararların çok sağlıklı olduğunu açıkçası düşünmüyoruz. Kimi kesimler sahiden çok yara aldı. Kültür, sanat ve müzecilik de bunlardan biri.” değerlendirmesini yaptı.

Kimi dalların bu devirde ekonomik olarak çok güzel durumda olduklarını lisana getiren Akın, müzelerin bir müddet vergiden muaf tutulabileceğini bildirdi.

Akın, kısa çalışma ödeneğinin devam ettirilmesini ve müzelerden vergi alınmamasını talep ederek, “Müzelerin fonksiyonu hakikaten ticari değil. Hiçbir müze para kazanmaz ve para kazanmak için de var olmaz. Özel müzeler de dahil olmak üzere bütün müzeler insanlara, topluma yararlı olmak için, toplumu aydınlatmak ve eğitmek için kurulmuş kurumlardır. Bu kurumlara takviye olmak gerekir ki toplum ayakta kalabilsin.” değerlendirmesinde bulundu.

– “İnsanlar neden burayı seviyorlar?”

Gelecekte çevrim içi etkinliklerle müzeyi ziyaret etme imkanı olmayanlara ulaşma konusundan kendilerini geliştireceklerine lisana getiren Akın, hafta içi, pandemi önlemlerine uygun olarak müzenin ziyaret edilebileceğini söyledi.

Akın, oyuncak müzesiyle ilgili bir anısını ise şöyle anlattı:

“Müze birinci kurulmaya başladığında Sunay bir gün konuta bir uzay oyuncağıyla geldi. Ben çocukken daima otomobillerle oynardım. Kız çocuğu olarak bebeklerle çok ilgi göstermezdim. Otomobiller, uzay oyuncakları vesaire, onlarla oynardım ve bizim de bir uzay oyuncağımız vardı o vakit. Bu türlü yerde sürüldüğü vakit ardında kıvılcım çıkarırdı. Ben ona bayılırdım. Sunay bunu bilmez olağan. Bir baktım o oyuncakla geldi. İnanamazsınız ben nitekim o ana döndüm. O an ne hissediyorsam. Hatta burnuma bu türlü yaşadığım konutun kokusu bile geldi. O kadar keyifli oldum ki anlatamam. Yani 'İşte vakitte seyahat dedikleri herhalde bu olsa gerek' dedim ve ondan sonra bütün ziyaretçilerimizde de ben onu görüyorum. Beşerler neden burayı seviyorlar? Zira nitekim kendi çocukluklarına dönüyorlar. Ben kendime ilişkin bu anıyı hakikaten çok özel buluyorum. Bunu herkesin hissettiğini düşünüyorum.”

Yorum Yap