İş ve sosyal güvenlik kanunlarında değişiklik yapılmasını öngören yasa tasarısının yürürlüğü girmesi beklenirken meclisin aniden aldığı bir kararla tatile girmesi birçok vatandaşımızı şaşırttı. Meclisin yeniden açılacağı 1 Ekim tarihinden itibaren yeniden görüşülecek olan yasa tasarısı bize şunu gösterdi: Yakın bir zaman içerisinde yurtdışındaki Türkleri yakından ilgilendirecek birtakım değişiklikler yapılacaktır. Bu değişikliklerin olumlu yönde olacağı hepimizin temennisidir. Ancak daha önceki yıllarda yapılmış olan yasa değişiklikleri öncekine oranla daha olumsuz düzenlemeler getirdiği için insanlarda birtakım kaygılar bulunmaktadır. Nitekim maaşları yarı yarıya düşürecek olan tasarı maddesi de bu kaygıları tasdiklemiştir. Her ne kadar ilgili olumsuz madde tasarıdan çıkarılmış olsa da yeniden önerge olarak tasarının içerisine alınması olasıdır. Şu aşamada yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın yapması gereken; birtakım yasal değişiklikler yürürlüğe girmeden önce kazanılmış hakları elde etmenin yollarını aramalarıdır. Zira yasanın kronolojik geçmişi bize bunun önemini çok güzel şekilde anlatmaktadır.

Örneğin 2008 yasa değişikliği öncesi yapılmış başvurularda ödeme cetvelleri dolar üzerinden gönderilmekteydi. O günlerde başvuranlar günlüğü 1 dolar, 2.5 dolar veya 3.5 dolardan borçlanma hakkını elde etmiştir. Hiç para ödememiş bile olsalar bugün dahi o müracaatları geçerlidir ve herhangi bir zam uygulanmamaktadır. Ancak 2008 sonrası müracaatlarda ödeme cetvellerinin sadece TL üzerinden gönderileceği kayıt altına alındı. Bunun yanı sıra 6 ayda bir zam uygulaması geldi. Ayrıca ödeme cetvelinin teslim alındığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde ödeme şartı öngörüldü. Ancak bu değişiklikleri 2008 öncesi başvuran kişilere uygulanmadı. Bu kişiler kendi isteklerine göre hareket ettiler.

İsteyen eski yasaya isteyen de yeni yasa göre işlemlerini yürüttü. Zira seçme hakkı bizzat vatandaşın elinde oldu. Şimdi de 2000 ve 2008 yıllarında yapıldığı gibi bir reform ile karşı karşıyayız. Yeni yasa yürürlüğe girene kadar müracaatlarını başlatıp devam ettirenler; ister eski yasadan isterlerse yeni yasadan işlemlerini devam ettirebileceklerdir. Yani seçme hakkı bizzat kişinin kendisinde olacaktır. Böylece hangi yasa daha avantajlıysa onu tercih edecektir. Ancak hiçbir işlem yapmadan yeni yasayı bekleyenler sadece yeni yasaya tabi olacaktır. Bu durumda olumlu ve olumsuz düzenlemelerden doğrudan doğruya etkileneceklerdir. Son dakikada verilecek olumsuz önergelerin de tasarı kapsamına alınabileceği düşünülecek olursa işlemlerin şimdiden başlatılmasının önemi daha iyi anlaşılacaktır. Zira bu durumda ipler işlemleri önceden başlatanların elinde olacaktır.

Sizden Gelenler:

 Y.G.: Eşim 1964 doğumlu. Çifte vatandaş. Nisan 1982-2008 tarihleri arasında Almanya’da çalıştı. Askerliğini bedelli olarak yaptı. Türkiye’de bu sene bir çalışma yapacak. Bu yaz tatilinde SGK ya emeklilik için müracaat etti. Ancak 26 senelik çalışmasının karşılığında 113 000 TL ödemesi gerektiğini söylediler. Bu doğru mu acaba?

Cevap: Sayın okurum; yurtdışındaki çalışılan sürelerin tamamını ödeme zorunluluğu bulunmamaktadır. Sizi emekli etmeye yetecek kadar olan süren ödenmesi gerekli ve yeterlidir. Ancak bu süreyi SGK ya soracak olursanız erkekler için 25 yılın karşılığı olan 9000 günün ödenmesi gerektiğini söyleyeceklerdir. Bunun parasal karşılığı ise bugün itibariyle 108.900 TL dir. Bu parayı ödediğiniz takdirde tarafınıza bağlanacak aylık ise kuvvetle muhtemel 875-900 TL civarı olacaktır. Halbuki bir dava açtığınız takdirde kazanılmış birtakım haklar gereği 43.560 TL ödeyerek 59 yaşında veya 61.500 TL ödeyerek 46 yaşında 1.300 TL civarı bir emekli aylığı alarak da emekli olmanız pekala mümkündür. Tabi ki tercih sizin; ister SGK’nın istediği tutarı yatırır davasız emekli olursunuz isterseniz de bu miktara itiraz eder ve bunu dava konusu yaparsınız. Bu durumda işlemlerinizi ve davanızı bu konuda uzman bir avukat ile yürütmeniz gerekmektedir. Böylece daha önce bu konuda kazanılmış davaları ve Yargıtay kararlarını da emsal göstererek davayı kazanma şansınız olacak ve hak kaybına uğramayacaksınız.

Yorum Yap